Św. Franciszek: Życie, nauki i dziedzictwo największego świętego

Kim był św. Franciszek z Asyżu i z czego zasłynął?

Św. Franciszek z Asyżu to jedna z najbardziej znanych postaci w historii chrześcijaństwa. Urodzony w 1181 lub 1182 roku jako Giovanni di Pietro di Bernardone, był synem zamożnego kupca. Jego rodzice mieli wobec niego wielkie oczekiwania, licząc, że przejmie rodzinny interes i będzie kontynuował tradycje kupieckie. W młodości znany był ze swojego umiłowania do zabawy i rycerskich ideałów — dlatego określenie „młody człowiek Franciszek odznaczał się niewiarygodnym osobistym wdziękiem” nie było przesadzone. Jego ziemski ojciec miał duży wpływ na wychowanie i wartości Franciszka. Franciszek otrzymał ostrogi rycerskie, co było ważnym etapem w jego życiu przed przemianą duchową. Jednak jego życie zmieniło się diametralnie po nawróceniu. Dotychczasowi towarzysze zabaw poszli inną drogą, gdy Franciszek zaczął się zmieniać. Usłyszał wezwanie Boga, które poprowadziło go drogą całkowitego ubóstwa i braterstwa ze wszystkimi stworzeniami. Po okresie choroby i podróży Franciszek wrócił do Asyżu, co stało się przełomowym momentem w jego życiu.

Duchowa przemiana Franciszka nie spodobała się jego rodzinie. Ojciec świętego liczył, że syn przejmie rodzinny interes – dlatego w gniewie wydziedziczył Franciszka. Decyzji ojca, który nie akceptował wyborów syna, towarzyszyła dramatyczna scena: Franciszek zdjął ubranie i oddał je ojcu, symbolicznie zrywając z dotychczasowym życiem. Odtąd wyłącznie nazywać ojcem postanowił Boga. Jego sposób życia uległ całkowitej przemianie — wybrał ubóstwo, pokutę i naśladowanie Ewangelii.

Franciszek otrzymał łaskę stygmatów — śladów męki Pańskiej — i stał się w historii Kościoła stygmatykiem, pierwszym znanym przypadkiem takiego zjawiska. Jego zdrowie uległo pogorszeniu przez lata ascezy, lecz do końca życia głosił nawrócenie i miłość Boga.

Kochał życie, a jego duszę poety przenikała miłość do stworzeń. Często mówił o ptakach i zwierzętach jak o braciach i siostrach. W ten sposób święty Franciszek z Asyżu wyprzedzał swoje czasy w spojrzeniu na relację człowieka ze światem natury.

Jak zanotowano w jednym z opowiadań:

„Brat Franciszek, ujrzawszy mnóstwo ptasząt zgromadzonych razem, z wielką radością przybiegł do nich, pozdrowił je w zwyczajny sposób i rzekł: ‘Bracia moi ptacy, wiele macie powodów, aby chwalić swojego Stwórcę’”

Dlaczego św. Franciszek z Asyżu jest patronem zwierząt?

W ikonografii św. Franciszka z Asyżu często ukazuje się go z ptakami, wilkiem czy barankiem. Jego miłość do zwierząt była tak wielka, że uważał je za stworzenia braterskie — dzieci jednego Boga. W „Opowieściach o św. Franciszku i jego współbraciach” możemy przeczytać, jak Franciszek przemawiał do ptaków, a one go słuchały i nie odlatywały, a także jak ujarzmił groźnego wilka z Gubbio, przekonując go do zawarcia pokoju z mieszkańcami.

Św. Franciszek mówił o zwierzętach z czułością i szacunkiem, widząc w nich nie tylko piękno stworzenia, lecz i drogowskaz do Boga. W historii Kościoła uważany jest za patrona zwierząt oraz ekologów — i to nie tylko symbolicznie. Jego duchowość oparta była na głębokim poczuciu jedności z całym stworzeniem. Św. Franciszek bez trudu w świecie przyrody odkrywał obecność Boga.

Dzięki postawie św. Franciszka świat ujrzał ludzi Kościoła jako bardziej otwartych, prostych i pogodnych, zgodnie z wartościami Ewangelii.

Jakie są atrybuty świętego Franciszka z Asyżu?

W ikonografii św. Franciszek z Asyżu przedstawiany jest najczęściej w brązowym habit franciszkański, który stanowi symbol jego duchowości i tożsamości zakonnej, przepasanym sznurem z trzema węzłami symbolizującymi śluby: ubóstwa, czystości i posłuszeństwa — znane jako śluby braci mniejszych. Na jego ciele często widoczne są ślady stygmatów, a u jego boku pojawiają się ptaki, wilki lub baranki. Charakterystyczne dla jego przedstawień są również krzyż, czaszka (jako znak pokuty) oraz Pismo Święte, które przypomina o jego wierności słowom Ewangelii. Św. Franciszek z Asyżu często odwoływał się do fragmentów Ewangelii, które odczytywał podczas modlitwy i rozważań. Jego wierność słowom Ewangelii była fundamentem jego duchowości.

Atrybuty świętego Franciszka mają głębokie znaczenie teologiczne i duchowe, wskazując na jego radykalną decyzję życia według słów Jezusa: „Jeśli chcesz być doskonały, sprzedaj wszystko, co masz, i chodź za Mną”. Franciszek był również związany z odbudową swojego kościoła, co miało wymiar zarówno materialny, jak i duchowy. Szczególne znaczenie w jego życiu miał kościół św. Damiana, gdzie często modlił się i rozważał swoje powołanie. W kościele św. Franciszek doświadczał głębokich przeżyć duchowych, które inspirowały jego działalność i relacje ze wspólnotą wiernych, tworząc jego kościół jako przestrzeń duchowego wzrostu.

Jak św. Franciszek z Asyżu określał siebie?

Święty Franciszek nie lubił zaszczytów ani tytułów. Unikał bycia nazywanym mistrzem, twierdząc, że tylko Chrystus jest prawdziwym Mistrzem. Dla siebie używał określenia „brat Franciszek” i kazał, by nazywać go „najmniejszym z braci mniejszych” — stąd też nazwa zgromadzenia Braci Mniejszych. Był obdarzony wyjątkową wrażliwością, lecz jednocześnie pozostawał pokorny, uznając siebie za „nędznego i mizernie małego robaka”.

Ta głęboka pokora, nieustanna modlitwa i zaufanie Bożej Opatrzności są cechami, które uczyniły go jednym z najbardziej autentycznych świętych Kościoła katolickiego. Jego postawa pokory i prostoty inspirowała także ludzi świeckich do naśladowania ewangelicznych wartości.

O co prosić świętego Franciszka?

Do świętego Franciszka z Asyżu można zwracać się w wielu sprawach, szczególnie tych związanych z pokojem serca, relacją ze stworzeniem oraz duchowym ubóstwem. Modlitwy do niego często zawierają prośby o wewnętrzną prostotę, przebaczenie, pokój i głębszą więź z Bogiem. Często dotyczą także pogłębienia miłości Boga i otwartości na Jego łaskę. Wiele osób prosi go także o pomoc w relacjach rodzinnych i sąsiedzkich — jako orędownika zgody.

Ponieważ był on człowiekiem całkowicie zawierzającym się Bogu i żyjącym w bliskości ze wszystkim, co stworzone, często prosimy go również w intencjach dotyczących ekologii, zwierząt, ale też prostoty życia, wyrzeczeń i codziennej pokory.

św. Franciszek z Asyżu – ciekawostki

• Święty Franciszek z Asyżu przyjął święcenia diakonatu, ale nigdy nie przyjął święceń kapłańskich. Pozostał diakonem z pokory i z szacunku do sakramentu Eucharystii.
• Był pierwszym znanym stygmatykiem w historii.
• Otrzymał wizję Chrystusa w postaci serafina na górze Alwernia.
• Był bliskim współpracownikiem św. Klary z Asyżu, która założyła zakon sióstr klarysek, odgrywających ważną rolę w życiu duchowym związanym ze św. Franciszkiem.
• Zakon franciszkanów konwentualnych powstał jako jedna z głównych gałęzi zakonu franciszkańskiego, mając szczególne miejsce w jego historii i organizacji.
• W 1223 roku papież Honoriusz III zatwierdził regułę zakonu św. Franciszka, nadając mu oficjalny status w Kościele.
• Uroczystością św. Franciszka jest dzień 4 października, obchodzony w Kościele katolickim na całym świecie.
• Przed świętem Michała Archanioła Franciszek praktykował post, przygotowując się duchowo do tego ważnego dnia.
• W Greccio zainicjował pierwszą inscenizację narodzin Jezusa, tworząc tzw. żywy obraz, który stał się pierwowzorem współczesnych jasełek.
• Uważał, że zwierzęta i rośliny są jego braćmi i siostrami. Nazywał Słońce „bratem”, a Księżyc „siostrą”.
• Ułożył Pieśń Słoneczną — jeden z najstarszych tekstów poetyckich w języku włoskim.
• Za życia był uznawany za świętego przez wielu ludzi — swą śmiercią dał przykład pokory i ufności Bogu, a jego odejście zostało opisane jako wydarzenie pełne łaski i światła.

Do dnia dzisiejszego postać św. Franciszka inspiruje ludzi na całym świecie.

Dlaczego warto posłuchać audiobooka „Opowieści o św. Franciszku i jego współbraciach”?

Audiobook „Opowieści o św. Franciszku i jego współbraciach” to nie tylko biografia — to duchowa podróż przez świat pokory, miłości i cudów. Opowieści, które zawiera, mają charakter nie tylko historyczny, ale też mistyczny. Przedstawiają żywego człowieka, który w prostocie i miłości osiągnął świętość, inspirował setki, a dziś — miliony.

Dzięki formie audio możemy poczuć się, jakbyśmy słuchali opowieści mnicha sprzed wieków, który znał świętego Franciszka osobiście. Opowieści ukazują, jak w trudach odkrywał obecność Boga w codzienności i cierpieniu. To także doskonała pomoc w modlitwie, medytacji i osobistym rozwoju. Dla tych, którzy chcą wejść głębiej w duchowość chrześcijańską i zrozumieć, czym naprawdę jest braterstwo i pokój — ten audiobook będzie niezastąpiony.

Historię tę możemy poznać także w pełni kolorowej i pięknie ilustrowanej wersji papierowej. Ilustracje Eugene’a Burnanda w piękny i klimatyczny sposób obrazują historie św. Franciszka i jego współbraci.

Modlitwa do św. Franciszka z Asyżu

Święty Franciszek w skrócie:

• Święty Franciszek z Asyżu urodził się w 1182 r. w bogatej rodzinie kupieckiej.
• Święty Franciszek z Asyżu to jedna z najbardziej znanych postaci w historii Kościoła, patron ekologów i Akcji Katolickiej.
• Jako młody człowiek, Franciszek odznaczał się wrażliwością, kochał poezję i muzykę, i był okrzyknięty królem młodzieży asyskiej.
• Był zaangażowany w głoszenie Ewangelii i głosił nawrócenie, skupiając się na nauczaniu o Bożej miłości.
• W trakcie swoich misyjnych wędrówek odwiedzał różne kraje, pragnąc dotrzeć także do Ziemi Świętej, gdzie szerzył wiarę i głosił Słowo Boże.
• Św. Franciszek aprobował świat i dostrzegał w nim dobro, co odzwierciedlał w swoim życiu i nauczaniu.
• Papież Honoriusz III zatwierdził regułę zakonu Braci Mniejszych w 1223 roku, nadając mu oficjalny status w Kościele.
• Papież Innocenty III zatwierdził habity franciszkańskie i regułę, a papież Grzegorz IX kanonizował świętego Franciszka w 1228 roku.

Dziedzictwo i wpływ św. Franciszka z Asyżu

• Święty Franciszek pozostawił teksty poetyckie, testament i listy, będące ważnym źródłem w historii Kościoła.
• W ikonografii św. Franciszek przedstawiany jest w habicie franciszkańskim, z tonsurą, krucyfiksem i stygmatami – śladami męki pańskiej.
• Jego misyjne wędrówki i głoszenie nawrócenia przyczyniły się do powstania licznych wspólnot franciszkańskich i trzeciego zakonu świeckiego.
• Chrystus objawił mu się na Alwernii, obdarzając łaską stygmatów, co uczyniło go pierwszym stygmatykiem w historii Kościoła.
• Święty Franciszek jest patronem zwierząt i ekologii, a jego święto obchodzone 4 października to dzień błogosławieństwa zwierząt.

• Franciszek z Asyżu wpłynął na duchowość Europy, a w 1224 roku otrzymał stygmaty, co umocniło ducha franciszkańskiego.
• Jego ruch rozprzestrzenił się poza Kościół katolicki, a święty stał się patronem ekologów i praw zwierząt.
• Nauki Franciszka są fundamentem współczesnych działań na rzecz ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju.
• Jego życie i ideały pozostają aktualne w kontekście wyzwań ekologicznych i społecznych współczesnego świata.